Het onafhankelijkheidssyndroom

Het zorgstelsel houdt Nederlanders bezig. We zijn trots op de hoge scores op internationale ranglijsten en bezorgd over de kwaliteit van onze verpleeghuizen. Maar we zijn ook boos als de zorgkosten steeds hoger worden en de wachtlijsten steeds langer. De betaalbaarheid van de verzorgingsstaat, de houdbaarheid van solidariteit: al deze grote politieke thema’s komen samen in het zorgstelsel. En niet voor het eerst: al sinds de opkomst van de naoorlogse verzorgingsstaat zijn verhitte discussies gevoerd tussen artsen, politici en opiniemakers over de organisatie van de zorg. Het onafhankelijkheidssyndroom laat zien hoe de Nederlandse verzorgingsstaat tot stand kwam. Het was een voortdurende zoektocht naar de juiste balans tussen rechten en verantwoordelijkheden. Hoe die balans ook uitviel, voortdurend was het streven de emancipatie en onafhankelijkheid van patiënten. Maar nu blijkt dat de nieuwe structuur van de gezondheidszorg talloze financiële en organisatorische problemen veroorzaakt, is de grote vraag: hoeveel onafhankelijkheid kan een patiënt eigenlijk verdragen?